Wrodzone wady serca

Wspólny pień tętniczy

Wspólny pień tętniczy (truncus arteriosus communis – TAC) jest to pojedyncze naczynie wychodzące z serca, które dzieli się na aortę wstępującą, tętnice płucne oraz tętnice wieńcowe.

Klasyfikacja tej wrodzonej wady serca na podstawie anatomii odejścia tętnic płucnych od aorty obejmuje:

1. Typ I – od wspólnego pnia tętniczego odchodzi pień płucny, który dzieli się na prawą i lewą tętnicę płucną.
2. Typ II – prawa i lewa tętnica płucna odchodzą bezpośrednio od wspólnego pnia, a ich ujścia położone są obok siebie.
3. Typ III – prawa i lewa tętnica płucna odchodzą bezpośrednio od wspólnego pnia, a ich ujścia są od siebie oddalone.
4. Typ IV – tętnice płucne nie odchodzą od wspólnego pnia; płuca zaopatrywane są przez tętnice odchodzące od aorty zstępującej.

Ubytek w przegrodzie międzykomorowej zlokalizowany jest poniżej wspólnego pnia tętniczego i występuje u prawie wszystkich dzieci z tą wadą. Liczba płatków zastawki wspólnego pnia waha się od 3 do 5. Pierścień zastawki najczęściej znajduje się nad ubytkiem przegrody międzykomorowej, rzadziej nad prawą komorą. W około 14% przypadków wadzie towarzyszy niedorozwój lub przerwanie łuku aorty, a u około 50% współistnieją nieprawidłowości w odejściu, przebiegu lub liczbie naczyń wieńcowych.

Objawy
W związku ze stosunkowo wysokim oporem płucnym w pierwszych dniach po urodzeniu, głównym objawem jest umiarkowana sinica. Wraz ze spadkiem oporu płucnego w 2.–3. miesiącu życia nasila się przeciek lewo-prawy i pojawiają się objawy niewydolności krążenia (przyspieszenie czynności serca, duszność, szybkie męczenie się podczas karmienia, pocenie się). W czasie osłuchiwania zwraca uwagę głośny szmer.

Leczenie
Całkowitą korekcję wady przeprowadza się w wieku wczesnoniemowlęcym (2.–4. miesiąc życia), w momencie pojawienia się objawów niewydolności krążenia. Dłuższe odraczanie operacji wiąże się z ryzykiem szybkiego rozwoju nieodwracalnego nadciśnienia płucnego.