Opieka pooperacyjna

Ból po operacji – jak sobie z nim radzić?

Cierpienie dziecka po operacji może wynikać z odczuwania bólu, lęku i samotności. Wiele źródeł tego cierpienia (szczególnie tych o psychologicznym podłożu) można zminimalizować bez udziału leków, inne wymagają ich podania.

Dziecko po operacji nie powinno odczuwać silnego bólu. Można mu skutecznie przeciwdziałać podając leki przeciwbólowe. We wczesnym okresie pooperacyjnym dziecko dostaje silne środki przeciwbólowe, mogą być podawane również leki uspokajające, aby dziecko możliwie jak najbardziej komfortowo czuło się w pierwszych godzinach po operacji. Leki te są stopniowo odstawiane, a personel potrafi rozpoznać dolegliwości bólowe na podstawie obserwacji zachowania dziecka, szybkości tętna i wartości ciśnienia tętniczego. (Jeśli jednak podejrzewasz, że stosowane leki mogą być niewystarczające lub dziecko zgłasza ból, poinformuj o tym fakcie pielęgniarkę lub zgłoś lekarzowi podczas wizyty lekarskiej.) Dzieci starsze same mogą ocenić odczuwany ból, dlatego w ich przypadku wykorzystuje się skalę opartą na samoocenie odczuwania bólu. Najlepiej zapoznać dziecko ze skalą bólu jeszcze przed operacją.

Leki przeciwbólowe powinny być podawane dożylnie lub podskórnie – najlepiej przez cienki wenflon założony pod skórę jeszcze przed obudzeniem dziecka. W wybranych przypadkach można je podawać inną drogą, np. na skórę (plastry) lub donosowo. Do krótkich bolesnych zabiegów można podać dodatkową dawkę krótko działającego leku. Leki przeciwbólowe nie powinny być wstrzykiwane domięśniowo. Ten sposób podania jest bolesny, a efekt działania niepewny. Dzieci, bojąc się zastrzyku domięśniowego, mogą nie przyznać się do odczuwanego bólu.

Ponieważ większość leków przeciwbólowych działa również nasennie, dzieci we wczesnym okresie pooperacyjnym bardzo dużo śpią, co niepotrzebnie wywołuje niepokój rodziców.